Kinderen beschermen tegen luchtvervuiling op school: begrijp de risico’s en onderneem nu actie
Inhoudsopgave
Introductie
In 2013 overleed de 9-jarige Ella uit Londen aan een astma-aanval veroorzaakt door luchtvervuiling afkomstig van het verkeer — waarmee ze de eerste persoon werd waarbij luchtvervuiling officieel als doodsoorzaak werd geregistreerd. Haar verhaal bracht het ernstige effect van stedelijke luchtvervuiling op de gezondheid, vooral van kinderen, onder de aandacht.
Helaas lopen in steden zoals Brussel dagelijks duizenden kinderen vergelijkbare risico’s door druk verkeer en slechte luchtkwaliteit.
Hoe worden kinderen op school blootgesteld aan luchtvervuiling?
In een stad zijn er verschillende bronnen van vervuiling, maar verkeer is een van de belangrijkste. Vervuiling door verkeer is een complexe mix van gevaarlijke en veelvoorkomende stoffen. Auto’s, bussen en vrachtwagens stoten verontreinigende stoffen uit, zoals stikstofdioxide (NO2), fijnstof (PM2,5), koolstofmonoxide en andere vervuilende stoffen.
Wereldwijd worden kinderen onbewust blootgesteld aan luchtvervuiling gedurende hun hele schooldag. Deze onzichtbare blootstelling kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken en kan in sommige gevallen, zoals bij Ella, fataal zijn voor onze kinderen.
Waarom lopen kinderen meer risico?
Om verschillende redenen zijn kinderen kwetsbaarder dan volwassenen voor de negatieve effecten van luchtvervuiling:
- Ze ademen sneller en nemen daardoor meer lucht in, inclusief meer verontreinigende stoffen, in verhouding tot hun lichaamsgewicht.
- Hun metabolisme is nog in ontwikkeling en zwakker. Vroege blootstelling aan gevaarlijke stoffen kan op lange termijn gevolgen hebben voor hun immuunsysteem en luchtwegen.
- Volgens sommige onderzoeken kan langdurige blootstelling aan verhoogde NO2-niveaus bijdragen aan de ontwikkeling van verschillende gezondheidsproblemen, vooral luchtweginfecties en astma.
- Andere studies tonen aan dat blootstelling aan fijnstof (PM) kan leiden tot hart- en vaatziekten of zelfs kanker. Wanneer de deeltjes worden ingeademd, kunnen ze door de weefsels worden opgenomen en diep in de longen of zelfs in de bloedbaan terechtkomen.
Voor kinderen die opgroeien in vervuilde stedelijke omgevingen, kunnen deze gezondheidsrisico’s levenslange gevolgen hebben.
Feiten en cijfers – Situatie in Brussel
Brussel is een van de dichtstbevolkte gebieden van België en kent bijzonder veel verkeer tijdens de spitsuren. Naar schatting rijden er dagelijks bijna 500.000 auto’s in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, wat ongeveer 8% van alle voertuigen in het land vertegenwoordigt.
Veel scholen liggen dicht bij hoofdwegen of kruispunten, en ouders brengen hun kinderen vaak met de auto naar school, waardoor vervuiling direct bij de schoolingangen terechtkomt. Een studie uit 2022, uitgevoerd door Les Chercheurs d’Air, Brussels Environment en Bloomberg Philanthropies, toonde aan dat:
Dit betekent dat kinderen worden blootgesteld aan gevaarlijke vervuiling op plekken die eigenlijk veilig en stimulerend zouden moeten zijn, tijdens enkele van de belangrijkste momenten van de dag, zoals wanneer ze ’s ochtends naar school gaan en ’s middags weer naar huis vertrekken.
Wat wordt eraan gedaan?
Om deze uitdaging het hoofd te bieden en met het doel de vervuiling in de stad te verminderen, heeft Brussel verschillende strategieën geïmplementeerd om de stedelijke luchtkwaliteit te verbeteren.
Lage-emissiezone (LEZ)
De LEZ beperkt de circulatie van de meest vervuilende voertuigen, vooral oudere dieselauto’s.
Sinds de invoering zijn de NO₂-niveaus op hoofdwegen met ongeveer 30% gedaald, wat aantoont dat dergelijke maatregelen effectief kunnen zijn.
Schoolstraten
“Schoolstraten” die tijdens de breng- en haaluren — en soms de hele dag — afgesloten zijn voor autoverkeer, creëren veiligere, rustigere en schonere ruimtes voor kinderen.
Momenteel profiteert slechts 9% van de Brusselse scholen van dit systeem, hoewel tot 70% het zou kunnen invoeren met de juiste ondersteuning.
Deze zones helpen ook om NO₂ en PM2,5 met tot 30% te verminderen.
Stedelijk vergroenen
Het planten van bomen, hagen en groene wanden helpt verontreinigende stoffen te filteren, stedelijke gebieden te verkoelen en CO₂ op te nemen.
Hoewel het geen volledige oplossing is, leveren vergroeninginitiatieven een belangrijke bijdrage aan gezondere schoolomgevingen.
Wat kunt u doen?
Hoewel het aanpassen van beleid cruciaal is, kunt u ook helpen om schonere lucht rond scholen te creëren!
Maak gebruik van actief vervoer
Fietsen of te voet naar school verlaagt de uitstoot en het verkeer, terwijl het ook de gezondheid van kinderen bevordert door lichaamsbeweging aan te moedigen.
Carpoolen
Ritten naar school delen vermindert het aantal voertuigen op de weg, verlaagt de verkeersdrukte en vermindert luchtvervuiling, terwijl kinderen toch veilig in de klas komen.
Pleiten voor wetgeving
Vraag om meer schoolstraten, strengere LEZ-regels en overheidsfinanciering voor schonere infrastructuur.
Verhoog bewustzijn
Het vergroten van het bewustzijn op scholen draagt bij aan de ontwikkeling van een generatie die milieubewust is en actie onderneemt.
Luchtvervuiling is een onzichtbare vijand die de gezondheid van onze kinderen op lange termijn kan beïnvloeden, zelfs op veilige plaatsen zoals scholen, en het verhaal van Ella is slechts een voorbeeld van hoe ernstig de situatie kan worden. Door actie te ondernemen, kunnen we een gezondere en veiligere omgeving voor onze kinderen creëren!
Hoe helpen wij voor een betere luchtkwaliteit voor kinderen?
Via het Clean Air for Schools-programma (www.cleanairforschools.be) biedt Airscan een volledig traject van diagnose tot meetbare verbetering, afgestemd op schoolomgevingen.
Onze Aanpak
Analyseren
binnen- en buitenluchtsensoren voeren korte en lange campagnes uit voor stofdeeltjes, chemische en biologische verbindingen, gebruikmakend van een netwerk van meer dan 300 apparaten om pieken tijdens schooltijd en infiltratie vast te leggen.
Verbeteren
Gerichte acties en slimme ventilatie zorgen doorgaans voor ongeveer 20% energiebesparing, terwijl de blootstelling tijdens aankomst, pauzes en ophaaluren wordt verminderd, schaalbaar van klaslokaal tot schoolcampus.
Rapportering
Rapport: realtime dashboards voor leerkrachten en facilitair personeel, visualisaties voor ouders en gemeenten, en documentatie in overeenstemming met de luchtkwaliteitsnormen van de WHO en de Europese Unie om transparantie en milieunaleving te waarborgen.
- Air Quality Monitoring, Smart Ventilation
Laatste artikelen
Luchtkwaliteit op school: bescherm vandaag de kinderen | Airscan
Kinderen zijn op school kwetsbaarder voor luchtvervuiling. Belangrijke gegevens voor Brussel, doeltreffende maatregelen (schoolstraten, lage-emissiezones) en Airscan-oplossingen: monitoring, slimme ventilatie, rapportage klaar voor gezondere luchtkwaliteit.
Ventilatieaudits in Vlaamse rusthuizen: Airscan onderzoekt de luchtkwaliteit op 40 locaties
Airscan’s audit van 40 Vlaamse woonzorgcentra onthulde ernstige ventilatieproblemen: bijna 1 op 4 kamers overschreed veilige CO₂-waarden. Met steun van VEB en VIPA biedt de studie datagestuurde oplossingen om de gezondheid van bewoners te beschermen.
Heeft U iets geleerd?
Deel gerust dit bericht
