Ventilatieaudits in Vlaamse rusthuizen: Airscan onderzoekt de luchtkwaliteit op 40 locaties
Introductie
De luchtkwaliteit binnenshuis is een cruciale factor voor de gezondheid en het welzijn van bewoners in zorginstellingen. In het kader van een project van het Vlaams Energieagentschap (VEB), gefinancierd door het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA), heeft Airscan onlangs 40 uitgebreide ventilatieaudits uitgevoerd in woonzorgcentra in heel Vlaanderen.
Het doel: CO₂-niveaus beoordelen, ventilatiesystemen evalueren en mogelijkheden voor structurele verbeteringen identificeren.
Project doelstellingen
Binnenluchtkwaliteit
De luchtkwaliteit binnenshuis controleren door middel van continue CO2-metingen
Ventilatiesysteem
De effectiviteit van ventilatiesystemen analyseren
Data-driven aanbevelingen
Aanbevelingen voor gezondere leefomgevingen in rusthuizen geven die gebaseerd zijn op gegevens uit het onderzoek
Methodologie: Hoe de audits werden uitgevoerd
Deze meetcampagne resulteerde in een
uitgebreid ventilatierapport met onder meer:
- een beoordeling van het bestaande ventilatiesysteem;
- een analyse van de gemeten debieten;
- een vergelijking met de geldende normen (zoals de richtwaarde van 900 ppm en de grenswaarde van 1200 ppm CO₂);
- en een gedetailleerd overzicht van alle kamertypes, inclusief oppervlakten en ventilatiezones op een plattegrond.
Om de nauwkeurigheid en representativiteit te waarborgen, heeft Airscan het volgende auditproces geïmplementeerd:
Continue CO₂-metingen
Gedurende een periode van twee weken werden de CO₂-niveaus geregistreerd in vijf representatieve kamers binnen elk woonzorgcentrum.
Gecontroleerde kamertypes
De geselecteerde ruimtes waren onder meer:
- Privékamers van bewoners
- Gemeenschappelijke woonruimtes
- Cafetaria’s
- Sanitaire voorzieningen
- Administratieve kantoren
Systeemevaluatie
Er is een grondige analyse uitgevoerd van de bestaande ventilatiesystemen om de efficiëntie en de naleving van de richtlijnen voor de luchtkwaliteit binnenshuis te bepalen.
Belangrijkste bevindingen: wat de gegevens aan het licht brachten
De resultaten tonen aan dat een aanzienlijk deel van de woonzorgcentra niet voldoet aan de aanbevolen CO₂-richtwaarden:
- In 27,5% van de geteste kamers (55 van de 200) werd de richtwaarde van 900 ppm in meer dan 10% van de tijd overschreden.
- In 9,5% van de kamers (19 van de 200) werd de grenswaarde van 1200 ppm zelfs in meer dan 10% van de tijd overschreden.
- Er is behoefte aan structurele verbeteringen in ventilatiesystemen om aan de aanbevolen normen te voldoen.
Deze cijfers onderstrepen het belang van een gezond binnenklimaat, vooral in woonzorgcentra waar kwetsbare bewoners wonen.
“Ventilatie is vaak een ondergewaardeerd aspect van gebouwbeheer in woonzorgcentra. Met deze audits bieden we niet alleen inzicht, maar ook duidelijke en bruikbare verbeterpunten.”
Waarom is ventilatie belangrijk in woonzorgcentra?
Goede ventilatie is essentieel voor het welzijn van zowel bewoners als personeel en vormt een belangrijke schakel in de preventie van luchtweginfecties en algemene gezondheidsklachten.
Een goede luchtkwaliteit binnenshuis is essentieel voor:
- Vermindering van ademhalingsproblemen bij oudere bewoners
- Voorkomen van de verspreiding van ziekteverwekkers via de lucht
- Ondersteuning van het comfort en welzijn van de bewoners
Slechte ventilatie kan leiden tot de ophoping van schadelijke deeltjes en virussen, vooral in ruimtes waar kwetsbare personen wonen.
Aanbevelingen van Airscan voor gezondere binnenlucht
Op basis van de resultaten stelt Airscan een combinatie van technische upgrades en dagelijkse best practices voor:
- Upgrade mechanische ventilatiesystemen om ze in overeenstemming te brengen met moderne prestatienormen.
- Implementeer realtime CO₂-displayunits in gemeenschappelijke ruimtes, zodat het personeel de omstandigheden direct kan controleren.
- Plan regelmatig onderhoud en filtervervangingen om de systemen efficiënt te laten werken.
- Train het facilitair personeel om ventilatiesystemen effectief te bedienen en CO₂-metingen te begrijpen.
- Stimuleer een evenwicht tussen natuurlijke en mechanische ventilatie bij geschikte weersomstandigheden.
Conclusie: Luchtkwaliteit is een investering in welzijn
De bevindingen van de 40 ventilatieaudits door Airscan (ondersteund door VEB en VIPA) bevestigen de dringende noodzaak om de luchtkwaliteitspraktijken in de residentiële zorginstellingen in Vlaanderen te moderniseren. Goede ventilatie heeft een directe invloed op de gezondheid, het comfort en de levenskwaliteit, vooral voor kwetsbare bevolkingsgroepen.
Door de aanbevelingen van Airscan over te nemen, kunnen instellingen risico’s verminderen, het comfort verbeteren en naleving garanderen, waardoor verzorgingstehuizen uiteindelijk gezonder en veerkrachtiger worden.
- Air Quality Monitoring, Smart Ventilation